Rượu vang Grand Vin De Léoville Du Marquis De Las Cases 2nd Growth Grand Cru Classe
Grand Vin de Léoville du Marquis de Las Cases – 2nd Growth, Grand Cru Classé: lịch sử, terroir & kỹ thuật làm vang, đặc điểm cảm quan, tiềm năng lưu trữ, và tại sao nó được đánh giá rất cao trong thế giới vang Bordeaux.
Giới thiệu chung
-
Château Léoville-Las-Cases là một trong những rượu vang danh tiếng nhất của vùng Saint-Julien, Bordeaux, Pháp. Vang của họ tên đầy đủ là Grand Vin de Léoville du Marquis de Las Cases. Đây là loại vang “grand vin” – tức loại vang tốt nhất của Chateau, được làm từ những vườn nho tốt nhất và tuyển chọn kỹ càng.
-
Trong phân loại vang Bordeaux năm 1855 (Bordeaux Wine Official Classification of 1855), Léoville Las Cases được xếp là Deuxième Grand Cru Classé (Second Growth), một trong các “super-seconds” – tức là những rượu “hạng hai” nhưng thường được đánh giá là có chất lượng rất gần với Premier Cru nếu so sánh thực tế.
Lịch sử & sở hữu
-
Domaine (vườn nho) Léoville có nguồn gốc rất cổ: dòng họ Léoville là một trong những bất động sản rượu vang lớn của Médoc từ thế kỷ 17, 18. Sau Cách mạng Pháp, tài sản Léoville bị chia cắt. Một phần trở thành Château Léoville-Las-Cases.
-
Hiện nay chủ sở hữu là gia đình Delon. Jean-Hubert Delon là người quản lý hiện tại. Gia đình Delon từ lâu đã giữ vị trí cao trong giới sản xuất vang Bordeaux, với các sở hữu khác như Château Potensac, Château Nénin.
Terroir – Vườn nho, đất đai & khí hậu
-
Tổng diện tích vườn nho của Château Léoville Las Cases vào khoảng 97 ha cho các tuyến sản xuất vang chính.
-
Trong đó có riêng một phần rất đặc biệt gọi là Grand Clos (Khoảng 55 ha), nằm ngay ranh giới phía bắc Saint-Julien, sát sông Gironde, và chỉ cách vườn nho của Château Latour (Pauillac) qua dòng suối Juillac. Terroir này được xem là “trái tim” của Léoville Las Cases.
-
Loại đất: đất sỏi (“graves”) xen kẽ với một số thành phần đất đá, sỏi cuội giúp thoát nước tốt, giữ nhiệt, đồng thời hỗ trợ cho Cabernet Sauvignon phát triển tốt. Khí hậu Bordeaux – khí hậu đại dương (oceanic), có ảnh hưởng của sông Gironde giúp điều hoà nhiệt độ, làm giảm rủi ro sương muối, giữ ẩm.
-
Vườn nho có tuổi trung bình khá cao – nhiều vườn đã được trồng lại vào những năm 1950, hiện nay tuổi trung bình khoảng ~30-50 năm tùy khu vực; những vườn đặc biệt trong Grand Clos thường già hơn và cho quả nho có tính chất sâu sắc, tập trung.
Kỹ thuật làm vang (Vinification & ageing)
-
Thu hoạch bằng tay để chọn trái nho tốt nhất. Việc này giúp kiểm soát chất lượng ngay từ đầu.
-
Quá trình lên men (fermentation) được thực hiện trong bồn chứa (có thể là thép, bê tông hoặc gỗ) với kiểm soát nhiệt độ. Kỹ thuật có thể thay đổi tùy vintage (niên vụ) để thích nghi điều kiện thời tiết & độ chín của nho.
-
Sau lên men, vang được ủ trong thùng gỗ sồi (oak barrels) trong khoảng 18-20 tháng, với tỉ lệ thùng mới cao (mới 90% mới trong nhiều trường hợp) để tạo ảnh hưởng gỗ rõ ràng – mùi vani, gỗ, gia vị, nhưng phải cân bằng để không làm lấn át mùi trái.
-
Thỉnh thoảng sử dụng công nghệ hiện đại: ví dụ reverse osmosis để loại bớt nước dư nếu mùa mưa quá nhiều, giúp tăng mật độ trái nho & đảm bảo không bị loãng vị. Đây là biện pháp hợp pháp nhưng gây tranh luận trong giới rượu vang cao cấp.
Thành phần giống nho & blend (Assemblage)
-
Tỉ lệ giống nho phổ biến: Cabernet Sauvignon chiếm đa số (thường khoảng 60-65%), Merlot (khoảng 15-21%), Cabernet Franc (~13-16%), và có một phần nhỏ Petit Verdot đôi khi.
-
Tỉ lệ này có thể thay đổi tùy vintage, tùy điều kiện khí hậu, độ chín của nho, mong muốn của nhà làm vang để cân bằng giữa cấu trúc tannin, axit, độ đậm đà, hương thơm. Ví dụ niên vụ 2013 là ~74% Cabernet Sauvignon, 12-14% Cabernet Franc & Merlot.
Phong cách vang & cảm quan
Màu sắc, hương thơm
-
Màu: thường rất đậm, đỏ ruby đến tím đậm khi còn trẻ, rìa nhẹ hơn khi ánh sáng xuyên qua. Theo thời gian (nhiều năm), có thể phát triển các tông màu gạch, đỏ gạch, hơi gỗ, da, thuốc lá.
-
Hương thơm:
-
Trái cây đen / trái rừng: cassis (nho lý đen), mâm xôi đen, mận đen, quả blackberry, đôi khi việt quất.
-
Hương thứ cấp từ gỗ sồi: vani, hạt tiêu đen, thuốc lá, gia vị (spice), đồ gỗ tiếng khói nhẹ nếu có, cả da và sáp ong trong những niên vụ đặc biệt.
-
Hương vị & kết cấu:
-
Vị chát tannin rõ ràng, chắc chắn, có độ sâu & cấu trúc tốt. Khi còn trẻ, tannin hơi “sống”, cần thời gian lão hóa để mềm mại.
-
Cảm giác khoáng (minéralité), độ axit đủ để tạo sự tươi mới và cân bằng với vị trái cây & gỗ.
-
Vị hậu rất dài; hương đọng lại có thể là trái cây khô, mứt đen, chocolate đen, cacao, thuốc lá, da, gia vị như tiêu, đôi khi chút gió biển / muối biển nếu vườn gần sông lớn (Gironde) ảnh hưởng.
Tiềm năng lão hóa & giai đoạn uống
-
Tùy vintage, nhưng các chai Grand Vin de Léoville du Marquis de Las Cases thường có tiềm năng cao để lão hóa từ 20-30 năm hoặc hơn nếu điều kiện bảo quản tốt.
-
Giai đoạn uống lý tưởng: thường sau khoảng 8-15 năm để tannin bớt gắt, mùi trái cây phát triển, hương hương gỗ & vị thứ cấp (da, thuốc lá, đất) hòa quyện; sau đó tiếp tục phát triển hương phong phú & sâu hơn.
Đánh giá & vị thế trong giới rượu vang
-
Léoville Las Cases được xem là một trong những Second Growth nổi bật nhất — “super seconds” — tức là mặc dù nằm trong hạng 2 theo phân loại 1855, chất lượng nhiều vintage thường tiếp cận hoặc thậm chí được đánh giá tương đương Premier Cru.
-
Trong các năm gần đây, nhiều vintage được khen ngợi cao: ví dụ vintage 2019, 2018, 2017 đều được các nhà phê bình đánh giá rất cao về độ mạnh mẽ, độ phức tạp, độ tinh tế & tiềm năng lâu dài.
-
Là lựa chọn hấp dẫn nếu muốn vang Bordeaux “trứ danh”, với giá thường cao hơn nhiều các Second Growth khác, nhưng mang lại giá trị đặc biệt nếu mua đúng vintage.
Một vài vintage tiêu biểu
-
2018: Vang 2018 được miêu tả với màu rất đậm, bouquet lúc ban đầu e dè nhưng sau mở ra càng mạnh mẽ, phức hợp: trái cây đen, gia vị nhẹ, da, thảo mộc, gỗ, độ axit tươi sáng, tannin “serré et soyeux” (chặt và mượt).
-
2017: Phiên bản vang 2017 được chấm khoảng 94 điểm Falstaff. Hương blackberry, cassis, một chút vani & licorice; tannin chín, tích hợp tốt.
-
2013: Blend 2013 gồm ~74% Cabernet Sauvignon, hương thơm thuốc lá + trái đen, cấu trúc vừa phải, mềm mại hơn các năm rất nắng; được đánh giá cao về độ thanh lịch & typicité (đặc trưng vùng) St-Julien.
Vì sao nó được đánh giá cao & đặc điểm khiến vang này nổi bật
-
Terroir hàng đầu – Grand Clos là vườn nho có chất đất & vị trí xuất sắc, sát sông, ánh nắng & thoát nước tốt, giúp nho Cabernet Sauvignon đạt độ chín tối ưu.
-
Cân bằng blend giữa sức mạnh (cabernet), sự mềm mại & trái cây (merlot, cabernet franc), tính cấu trúc & tannin, với độ axit & khoáng chất giúp rượu không bị nặng hoặc mất đi sự tinh tế.
-
Đầu tư vào chất lượng – chọn lựa vườn nho, chăm sóc cây, vinification kỹ lưỡng, sử dụng thùng gỗ mới, thời gian ủ lâu; luôn mong muốn mỗi vintage thể hiện phong cách riêng nhưng vẫn nhận biết được rõ ràng đặc trưng Château.
-
Tiềm năng lão hóa cao – không chỉ phù hợp uống ngay sau vài năm, mà còn có giá trị lâu dài, phát triển phức hợp hương vị theo thời gian (da, thuốc lá, đất, hương vị thứ cấp / bậc ba).
Khi nào nên uống & kết hợp món ăn
-
Khi nào mở: Nếu chai trẻ (dưới 10-12 năm) thì nên decant trước để “thở”; nếu chai đã già hơn 15-20 năm thì nên mở trước vài giờ hoặc để mở từ hôm trước nếu có thể.
-
Nhiệt độ phục vụ: khoảng 16-18°C, dùng ly Bordeaux lớn để cho phép hương bốc lên.
-
Kết hợp món ăn: các món thịt đỏ nướng, thịt cừu, bò Wagyu, vịt quay, các món thịt có nước sốt đậm, phô mai cứng & mạnh (Parmesan già, Comté, Gruyère), mùi vị gỗ hoặc gia vị trong món sẽ hòa với hương gỗ trong vang. Cũng hợp với các món có chút mùi khói, thảo mộc, hay gia vị như tiêu đen, hạt nhục đậu khấu.
Một số hạn chế / lưu ý
-
Giá thành rất cao, đặc biệt với các vintage xuất sắc; chi phí lưu kho & bảo quản cần tốt để giữ vang không bị hỏng.
-
Không phải vintage nào cũng “xuất thần”. Một số năm thời tiết kém, mưa nhiều có thể ảnh hưởng đến độ chín & chất lượng trái; dù Chateau có các biện pháp để đối phó (hệ thống xử lý nước dư, miễn trừ kỹ thuật), nhưng vẫn phụ thuộc vào thiên nhiên.
Grand Vin de Léoville du Marquis de Las Cases là một trong những biểu tượng vang của vùng Bordeaux, đặc biệt Saint-Julien.
Mặc dù chỉ là Second Growth theo phân loại ngày xưa, nhưng qua nhiều lứa năm & thử nghiệm thực tế, vang này nhiều lần đuổi theo chất lượng của các Premier Cru.
Nếu bạn tìm một chai vang Bordeaux có sức mạnh, sang trọng, khả năng lão hóa dài, phong cách cổ điển, thì đây là lựa chọn tuyệt vời — nếu sẵn sàng đầu tư về giá và kiên nhẫn.